Kunnen kleuren je persoonlijke ontwikkeling beïnvloeden? Hoe dan?

Kleuren spelen een belangrijke rol in ons dagelijks leven. Ze hebben invloed op onze emoties, gedachten en zelfs onze fysieke gezondheid. In dit artikel vertel ik meer over de betekenis van verschillende kleuren en de mogelijke impact die ze kunnen hebben op ons welzijn, helingsproces en emotionele welzijn.

De psychologie van kleur

Kleuren kunnen specifieke emoties en associaties oproepen die ons mentale welzijn en zelfs fysiologische gezondheid beïnvloeden. Er bestaat werkelijk iets als kleurentherapie, ook wel chromotherapie genaamd. Er wordt dan gewerkt met de betekenis van kleuren, maar ook de invloed die zij kunnen hebben op je stemming, gedachten en handelen.

Zo staat blauw bijvoorbeeld voor kalmte en kan het helpen om stress te verlagen en ontspanning te bevorderen. Rood daarentegen staat voor passie en opwinding, dus je kunt je voorstellen dat deze kleur een heel ander effect teweeg brengt, bijvoorbeeld het stimuleren van gevoelens van warmte, waardoor je hartslag verhoogt en energieniveau stijgt.

Door te begrijpen hoe kleuren onze geest en gevoel beïnvloeden, kunnen coaches, therapeuten en hulpverleners hiervan dus werkelijk gebruik maken. Wel als onderdeel van hun palet aan 'gereedschappen' om mensen te begeleiden en behandelen. Tenminste, in mijn optiek dan...

De achtergrond van kleurentherapie

Al sinds de oudheid werd met kleuren gewerkt om het welzijn van mensen te verbeteren bijvoorbeeld in de volgende landen.

Genezing met kleur in de oudheid

• Oud Egypte: zij gebruikten zonlicht door gekleurd (geverfd) glas om mensen te helen. Deze toepassing werd regelmatig teruggevonden in tempels.

• India: in ayurveda zijn kleuren altijd gekoppeld geweest aan de zogenaamde chakra's, elk energiecentrum in het lichaam heeft zijn eigen kleur, energie en betekenis.

• China: in de chinese geneeskunde worden kleuren gelinkt aan de vijf elementen en onze organen, om de energiestroming in je lijf te beinvloeden.

Twee invloedrijke figuren:

Op "chromotherapie" zijn twee mensen van grote invloed geweest, voor zover we weten:

• Avicenna: een natuurkundige uit Perzië in de 11e eeuw. Hij benadrukte het belang van kleuren in diagnosestelling en medische behandeling.

• Dr. Edwin D. Babbitt (1878): wordt vaak gezien als de sleutelfiguur in de moderne versie van kleurentherapie (chromotherapie). Zij boek"The Principles of Light and Color" geeft een systematische benadering om gekleurd licht en water te gebruiken in therapieën.

Betekenis van kleuren en hun therapeutische toepassing

Een greep uit een aantal kleuren en hun betekenis krijg je hieronder:

Rood: energie en vitaliteit

Felrode bloemen in huis? Ze staan voor passie en levendigheid en kunnen je energie aanwakkeren.

Rood is vol van leven en wordt vaak gelinkt aan sterke gevoelens zoals liefde en woede. In therapeutische context kan rood gebruikt worden om de energie te verhogen en actie aan te moedigen. Als je bijvoorbeeld last hebt van sterke gevoelens van demotiviatie, een depressie of gedeprimeerde gevoelens, vast bent komen zitten of worstelt met extreme vermoeidheid, dan kan de kleur rood je helpen weer wat kracht in jezelf te ervaren. Neem als concreet voorbeeld het maken van tekening of ander beeldend werk met rode tinten, maar ook het dragen van kleding met rood-achtige kleuren. Je kunt het ook simpeler aanpakken en een rood kussentje op je bank leggen of gaan voor rode accessoires in je huis, zoals het branden van een rode kaars. Of zet een bos bloemen neer met rode kleuren!

Oranje: creativiteit en blijdschap

Een oranje muur in je huis om creativiteit te stimuleren?

Oranje is een warme en uitnodigende kleur die vrolijkheid, vreugde en blijdschap vertegenwoordigd. Het staat ook voor creativiteit. Onderzoeken laten zien dat de kleur oranje een gevoel van enthousiasme kan aanwakkeren, bijvoorbeeld om jezelf te uiten, te komen tot diepere zelf-expressie en fantasierijk (imaginair) en creatief denken.

Wil je de kracht van oranje gebruiken? Maak dan eens een bilateral drawing (twee handen tekenen hetzelfde) met oranje tinten of ga voor de aanschaf van een oranje tas waar je al je creatieve materialen in kunt verzamelen...? Schilder een muurtje in je huis spontaan oranje, want waarom niet? Proberen kan altijd.

Geel: gelukkig en optimistisch

Teken je positief met de kleur geel.

Geel wordt vaak gezien als de kleur die staat voor vrolijkheid, geluk en positiviteit. Het beurt je stemming aanzienlijk op, zo toont onderzoek aan. Door geel te introduceren in therapie of bijvoorbeeld in je omgeving, kun je je meer gemotiveerd voelen en een positievere blik op het leven ontwikkelen. Dus waar wacht je nog op? Teken jezelf positiever: begin te doodlen en kleur je krabbels in met geel. Andere opties zijn natuurlijk talloos. Misschien wat planten in je huis met gele bloemen? Gele gordijnen? Een gele fiets aanschaffen, waarop je overal naartoe kan?

Groen: balans en harmonie

Het groen brengt kalmte en rust, ontdek je innerlijke stabiliteit.

Groen staat voor groei, de natuur, balans en wordt meestal geassocieerd en stabiliteit. Groen kun je natuurlijk veel terugvinden in de natuur, dus je hoeft maar het bos in te lopen of planten in je omgeving toe te voegen om hiermee invloed uit te oefenen. Het brengt een gevoel van aarding (geaard zijn, stevig staan) en vredige ervaringen dichterbij. Onderzoek toont zelfs aan dat je bloeddruk verlaagt door in "het groen" te zijn. Volop aan de "greenbathing" dus maar? Lekker starten met bomen knuffelen of plantjes fotograferen?

Blauw: kalmte en vredigheid

Blauw brengt sereniteit en rust. Verlaag je stressniveau en ga lekker aan een blauw meer zitten.

Blauw brengt een gevoel van diepe kalmte, sereniteit en rust mee. Het heeft een functie als stress-verlagende kleur. Ervaring leert dat blootstelling aan de kleur blauw ontspanning verhoogt en 'anxiety' (stress, gespannenheid, overspannenheid, zenuwen) verlaagt. Ook schijnt de kleur zelfreflectie te bevorderen. Hoe graag gebruik jij de kleur blauw in wat je doet, hoe je je kleedt of waar je woont? Zoek jij in de natuur graag de blauwtinten op?

Paars: intuïtie en spiritualiteit

Paars is de kleur die meestal geassocieerd wordt met diepere emotionele verkenningen en ervaringen, maar ook met spiritualiteit. Paars kan helpen om de connectie met jezelf te verstevigen, je intuitie meer te gebruiken, innerlijke rust te vergroten en tot diepe inzichten te komen.

Een paars kaarsje branden is misschien wel een bijzonder idee, dan?

Wit: puurheid en helderheid

Wit staat voor helderheid en puurheid. Ik denk zelf dan meteen aan de "witte dame" in de film Never Ending Story: magisch, oprecht en puur. In een therapeutische context kan het gebruikt worden om helderheid in je gedachten te stimuleren of om zaken beter te organiseren. Wit helpt om beter tot een focus te komen en je gedachten helderder te kunnen formuleren. Starten met een wit vel papier als je overzicht wil krijgen van alles dat speelt, klinkt dan dus niet als zo'n gek idee, toch? In je huis kan wit heel veel rust geven om je te kunnen richten op andere zaken in de omgeving, zoals de mensen die zich erin bevinden misschien?

Wat betekent dit in coaching of therapie?

Merk je dat je 'aan' gaat van het onderwerp kleuren en wat die voor je kunnen betekenen? Enerzijds kun je ze dus gebruiken om je te uiten, anderszijds om jezelf te beïnvloeden of stimuleren. En dat kan een professional ook doen, bijvoorbeeld al door zijn/haar website.

Goed, wat wordt er dan nu echt gedaan met kleuren in sessies? Wat zou je kunnen bespreken met of vragen aan je coach, behandelaar, psycholoog of therapeut, waar het kleuren(leer of therapie) aangaat? Of wat zou je misschien kunnen verwachten? Een paar voorbeelden:

Beeldende (of kunst) therapie

In Beeldende Vaktherapie, wat ik vanaf september 2025 ga studeren, werk je (meer) via beeld met mensen en wat minder via taal. Je kunt je vast voorstellen dat kleuren daarin heel belangrijk kunnen zijn. De aan- of afwezigheid ervan, de intensiteit, de hoeveelheid die gebruikt wordt in welk werk... Het zijn allemaal zaken om te bespreken en bevragen, te interpreteren en op verder te werken. Zelfexpressie, zelfinzicht, een verhaal vertellen via beelden (die je al dan niet zelf hebt gemaakt), het is allemaal belangrijk in deze vorm van therapie. Vooral in het uiten van emoties kan beeld, en daarmee kleur, een bijzondere rol spelen als je het mij vraagt. Want wie zeg eens zelf: wie kan nou écht heel goed zijn gevoelens in woorden uitdrukken?

Beeldend werken start al bij het gebruik van foto's of plaatjes als hulpmiddel tijdens gesprekken en kan zo ver gaan als zelf iets creëren als een beeldhouwwerk of schilderij. Alles daar tussenin is het werkveld van de beeldend therapeut. Zelf ga ik dit veld stap voor stap ontdekken, ervaren en onderzoeken in mijn studie. En nieuwsgierig als ik ben, wil ik toch her en der al verdiepen in onderwerpen die mij interesseren, zoals dus ook dit artikel over kleuren. Daarnaast biedt ik als coach al diverse opties aan om beeldend aan de slag te gaan met jouw vraagstuk of aan de hand van specifieke thema's.

Visualisatie technieken: zie het voor je

Veel therapeuten gebruiken kleurenvisualisatie als een manier om heling op gang te brengen. In visualisatie word je begeleid, terwijl je je ogen sluit, om je voor te stellen dat je iets voor je ziet. Dit kan een kleur zijn of een beeld waarin je therapeut steeds meer van een bepaalde kleur gaat toevoegen. Neem het voorbeeld dat je je moet voorstellen dat je in een warme ruimte bent met goudkleurig licht, terwijl er een beekje van helderblauw water door de ruimte stroomt, aan je voeten. Als je dit onder begeleiding kan meemaken, stap voor stap, in een rustige omgeving, dan kan zo'n oefening je stressniveau verlagen.

Gekleurde therapieruimten

Het ontwerpen van specifieke ruimtes op basis van specifieke kleuren, kan cliënten beïnvloeden in hun groei- of helingsproces en sturing geven aan de de emotionele staat waarin iemand zich bevindt. Warmere rood-achtige tinten kunnen bijvoorbeeld de client energieker maken, terwijl koelere kleuren leiden tot meer kalmte en zelfs een professionelere houding. Je kunt je voorstellen dat het spelen met kleur je traject dus kan beïnvloeden en versterken.

Kleuren ervaren bij Denkvrij

Wil je weten wat je bij Denkvrij nu al met kleuren kan doen? Samen sparren over wat voor jou zou werken? Of aan de slag met een concrete workshop? Neem vrijblijvend contact met me op of:

Bekijk de mogelijkheden

Hopelijk vond je interessant om dit artikel over kleuren & coaching / therapie te lezen. Laat je me het weten? En vind je het zo boeiend dat je het met anderen wil delen? Dan dank ik je daar bij deze voor! Warme groet, Eline